Trzy Centra

Centra wyrażania siebie

Pierwsza perspektywa odnosi się do świata zewnętrznego i tego, jak nasze zaangażowanie w nim jest odbierane przez otoczenie. Ten aspekt centrów ma w pewnym stopniu charakter behawioralny i zależy od sposobu, w jaki wchodzimy w interakcje z innymi ludźmi.

Oczywiście każdy z nas potrafi działać, odczuwać i myśleć. Jednak energia i charakter naszych relacji z otoczeniem mogą sprawiać, że ludzie postrzegają nas bardziej jako myślicieli, osoby kierujące się emocjami lub zorientowane na działanie.

Interpersonalny sposób wyrażania centrum niekoniecznie jest powiązany z typem enneagramu danej osoby. Oznacza to, że niektórzy, którzy identyfikują się np. z Enneagramem 1, mogą prezentować się światu jako "myśliciele", podczas gdy inni mogą być bardziej emocjonalni lub nastawieni na działanie, mimo że Enneagram 1 ma strukturalną lub intrapersonalną pozycję w centrum działania. Mylenie interpersonalnej ekspresji z intrapersonalną ekspresją centrum może prowadzić do błędnego typowania siebie lub przez innych.

Z perspektywy rozwojowej, centrum, które najczęściej pokazujemy innym w naszych interakcjach, często jest niezrównoważone lub niezdrowe w swojej ekspresji w stosunku do pozostałych centrów. Osoba o wysokiej ekspresji emocjonalnej częściej podejmuje decyzje bez należytego rozważenia faktów i obiektywnej analizy, lekceważąc sygnały płynące z ciała lub intuicji, że obrany kierunek działania może być problematyczny. Podobnie ktoś zorientowany głównie na działanie może nie przywiązywać wystarczającej wagi do starannego planowania czy wpływu swoich decyzji na innych, pochopnie wcielając w życie impulsywne pomysły. Z kolei osoba mocno skupiona na myśleniu może popaść w paraliż analityczny i mieć trudności z przejściem do działania lub odnosić się do innych w chłodny, pozbawiony emocji sposób.

Ponieważ interpersonalny sposób wyrażania centrum wpływa na zachowanie, inni mogą dać nam cenną informację zwrotną na temat tego, jak nas postrzegają. Ten aspekt wykorzystania centrum nie jest bezpośrednio powiązany z niewidocznymi intencjami i psychodynamiką typu (choć wzorce te nadal oddziałują na zachowanie), ale raczej z tym, jak funkcjonujemy w świecie.

Opisy Centrów Ekspresji

Dominujące Centrum Działania przejawia się jako „gorąca" energia i wiąże się z ruchem, akcją, instynktem i doznaniami fizycznymi. Osoby mające silny dostęp do swojego centrum działania tryskają energią i witalnością, wsłuchane zarówno w swój instynktowny głos, jak i w otoczenie zewnętrzne. Na poziomie emocjonalnym, centrum intuicji lub działania kojarzone jest z gniewem w różnych formach i może być odbierane przez innych jako agresywne. Gdy działa nieproduktywnie, nadmierna i chaotyczna aktywność często stanowi obronę lub opór przed myśleniem czy zaangażowaniem. Inteligentnie wyrażone centrum działania przynosi dary energii, zdecydowania i mocy.

Dominujące Centrum Odczuwania emanuje „ciepłą" energią i wiąże się z darami emocjonalnej samoświadomości, więzi i relacji. Centrum odczuwania wnosi otwartość serca, pozwalając nam łączyć się z potrzebami i uczuciami innych, a także z naszymi własnymi. Osoby o silnie rozwiniętym centrum odczuwania mają skłonność do inkluzywności i współpracy przy rozwiązywaniu problemów. Posunięte za daleko, nadmierne odczuwanie może objawiać się jako przesadna wrażliwość, huśtawka nastrojów lub manipulacja emocjonalna. Gdy centrum odczuwania wyraża się w inteligentny sposób, jest pełne empatii, otwartości i autentyczności, zdolne do dawania i przyjmowania informacji zwrotnych oraz uczuć bez utraty równowagi.

Dominujące Centrum Myślenia objawia się jako „chłodna" energia i odnosi się do racjonalności, informacji, pomysłów, planowania i ustalania priorytetów. Osoby, u których przeważa centrum myślenia, zazwyczaj świetnie radzą sobie z analizowaniem problemów i generowaniem pomysłów w oparciu o solidne zrozumienie faktów. Nadmierne poleganie na centrum myślenia może prowadzić do „paraliżu analitycznego", przesadnego planowania i odkładania decyzji w próbie kontrolowania wszystkiego, lub po prostu do umysłu zaabsorbowanego zmartwieniami, wątpliwościami i krytyką. Gdy centrum myślenia wyraża się w inteligentny sposób, przynosi cichą klarowność i ciekawość, zdolną do głębokiej refleksji, a także do przechodzenia do decyzji i działania.

„ Moim zdaniem od dawna obalono przekonanie, że dominujące Centrum danej osoby jest tożsame z Centrum, z którego wywodzi się jej typ Enneagramu. Na przykład wiele osób o typie 9 nie ma silnego połączenia z centrum ciała; znaczna część 9 odnosi się bardziej do centrum serca, a niektórzy do centrum głowy. Wiele osób o typie 3 nie postrzega siebie jako zorientowanych na serce, a niektórzy też nie sprawiają takiego wrażenia."

Ginger Lapid-Bogda Enneagram w biznesie
Dlaczego potrzebujemy Claudio Naranjo

" Dla jasności, w Instytucie Enneagramu uczymy, że żaden typ nie jest centrum, a triady i centra to nie to samo. Według nas typy w każdej triadzie odzwierciedlają utożsamianie się ego z konkretnymi zestawami kluczowych problemów związanych z centrami, ale wszyscy ludzie w pewnym stopniu zmagają się z tymi kwestiami. Przypominam też, że mówienie "jestem osobą serca" albo "osobą głowy" jest niepoważne. Pytam wtedy, po co chcielibyśmy być jedną trzecią człowieka? I tak, głęboko wierzę, że istotą całego systemu jest harmonizacja centrów."

Russ Hudson Instytut Enneagramu
Źródło: Facebook

Centra strukturalne

To podejście może wprowadzać zamieszanie w większości nauk dotyczących Enneagramu. Pierwotnie Claudio Naranjo uczył, że typy Enneagramu mają wspólne trzy zestawy problemów emocjonalnych.

Oscar Ichazo również twierdził, że każda osoba ma fiksację w każdej z trzech triad i nazwał to TriFix. W ostatnich latach Cathrine i David Fauvre określili to mianem TriType.
iEQ9 odnosi się do tego jako style triadyczne.

Oznacza to, że każdy typ Enneagramu ma specyficzne problemy lub wyzwania do rozwiązania w odniesieniu do swojego centrum i związanego z nim tematu emocjonalnego.